شخص ممکن است به شخص یا اشخاص دیگر بدهی داشته باشد و با هدف و به قصد فرار از دین، اموال متعلق به خود رابه دیگری منتقل نماید و در پی این اقدام اموالی باقی نماند که کفاف پرداخت بدهی او را بدهد. لذا شخص تنها پشتوانه طلبکاران را برای وصول طلبشان از بین می برد. در حقیقت اقدام به ضرر دیان می نماید که مورد مذمت است.
معامله به قصد فرار از دین
وکیل حقوقی تهران می‌گوید معامله به قصد فرار از دین به دو حالت است:
۱) معامله به صورت صوری واقع می شود و انتقال دهنده اساسا قصد انتقال ندارد که بدیهی است چنین معامله صوری تحت هر شرایطی به جهت فقدان قصد باطل است.
۲) انتقال دهنده قصد انتقال دارد لکن می خواهد حاصل فروش را پنهان نماید تا از دسترس طلبکاران خارج نماید.
در نتیجه رابطه بین معامله صوری و معامله به قصد فرار از دین عموم خصوص من وجه است.
وکیل شهرقدس در خصوص ماهیت این معامله معتقد است چون انتقال دهنده از انجام معامله یک انگیزه نامشروع دارد. در حقیقت جهت معامله نیز نامشروع می باشد منتها نامشروع بودن جهت ناشی از اضرار بوده است.
فرار از دین مهریه
اگر زوج به موجب حکم قطعی به پرداخت مهریه محکوم شود لذا بعد از صدور حکم قطعی مبنی بر پرداخت مهریه و با علم به مدیون بودن خود اموال خود را در ضمن معامله به دیگری انتقال دهد فرار از دین تلقی می‌شود.
در این خصوص می‌توانید از مشاوره حقوقی وکیل حقوقی متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی برخوردار شوید.
وکیل حقوقی پاکدشت می گوید: برای تحقق معامله به قصد فرار از دین باید ابتدا معامله منعقد شود که به قصد فرار از دین باشد و این معامله مسلم باشد و از نتیجه این معامله ضرری به دائن وارد شود که این نفع را برای زوجه فراهم می آورد که اقامه دعوا کند.
وکیل حقوقی شهرری بیان می‌دارد: فروش اموال توسط زوج در صورتی فرار از دین مهریه تلقی می‌شود که نخواهد از فروش اموال مهریه زوجه را بدهد. لذا اگر زوج با این نیت نباشد .و از محل فروش مهریه زوجه را پرداخت کند فرار از دین مهریه تلقی نمی شود .
فرار از دین مهریه از طریق فروش اتومبیل
وکیل حقوقی قرچک می گوید: اگر زوج اتومبیلی داشته باشد و زوجه به موجب حکم قطعی زوج را به پرداخت مهریه محکوم کرده باشد و زوجه از طریق واحد اجرای احکام استعلامات سه گانه را انجام دهد و بعد از آن زوج قدام به فروش اتومبیل نماید اگر احراز شود که معامله مسلم بوده و به قصد فرار از دین مهریه باشد و این معامله با این قصد صورت گیرد معامله باطل است و اما اگر نیت زوج این باشد که از محل فروش آن مهریه پرداخت شود معامله صحیح است.
وکیل حقوقی بومهن اظهار می‌دارد: اگر معامله اتومبیل به قصد فرار از دین مهریه باشد باید دارای شرایط ذیل باشد:
۱) در ازای معامله هیچ گونه وجهی به فروشنده پرداخت نشده باشد و یا حتی وجه پرداخت شده به فروشنده متناسب با معامله انجام شده نباشد.
۲) انتقال گیرنده از اقربا نزدیک انتقال دهنده باشد.
۳) پس از معامله همچنان مال موضوع معامله واصل مدارک نزد انتقال دهنده باشد.
۴) شخصی شاهد وقوع معامله باشد وحاضر به شهادت دادن نباشد.
فرار از دین مهریه از طریق حساب بانکی
وکیل حقوقی ورامین می گوید: حساب بانکی که برای وصول مهریه می‌توان به آن استناد کرد نشان دهنده رابطه مالی فرد مشتری با موسسه مالی یا بانک است.
انواع حساب بانکی
۱)حساب جاری که برای عملیات روزمره مشتری است.
۲) حساب پس انداز
۳)حساب قرض‌الحسنه.
زمانی که مدیون بداند زوجه قصد مطالبه مهریه خود را از دادگاه خانواده دارد ولی برای اینکه حساب بانکیش به خاطره مهریه توقیف نشود اقدام به انتقال تمام پول خود به نام خویشاوندان و نزدیکان خود نماید این عمل او در صورت تصدیق دادگاه فرار از دین مهریه تلقی می‌شود و برابر با قانون با او برخورد می شود. در این خصوص این رویه چندان در دادگاه در خصوص مهریه کارآیی ندارد واگر این نقل و انتقال بعد از صدور حکم قطعی باشد قابل اعمال می باشد
وکیل حقوقی شریف آباد می گوید: وقتی زوج اموال منقول و غیر منقول خود را قبل از صدور حکم محکومیت قطعی پرداخت مهریه انتقال دهد یا به فروش برساند این اقدامات مصداق جرم نبوده و نمی توان اورا به جرم فرار از دین مهریه مجازات کرد.
وکیل حقوقی دماوند می گوید: شناسایی ومعرفی اموال مدیون از جمله وظایف دائن می باشد بنابر ماده ۱۹ قانون محکومیتهای مالی، مرجع اجراکننده رای باید به درخواست دائن یا محکوم له، به بانک مرکزی واداره ثبت اسناد و املاک دستور می‌دهد که فهرست کلیه حساب بانکی و تمام نقل و انتقال صورت گرفته را برای توقیف به مرجع مذکور اعلام نماید.
مستثنیات دین
وکیل حقوقی رودهن می‌گوید: مستثنیات دین اموالی هستند که با وجود بدهکار بودن مدیون نمی‌‌توان حکم توقیف آنان را از دادگاه گرفت. بنابرین هرگونه دخل و تصرف در اموال شخصی خود که در شمار مستثنیات دین باشد جرم محسوب نمی شود و فاقد مجازات ماده ۲۱ قانون محکومیت مالی می باشد .
وکیل حقوقی شهریار اشاره می‌کند: اگر پدر شوهر در زمان عقد ضامن پرداخت مهریه شده باشد می توان حساب بانکی و اموال پدر شوهر را توقیف کرد.
وکیل حقوقی ملارد معتقد است: مطابق ماده ۲۱ قانون اجرای محکومیتهای مالی. انتقال مال به دیگری به هر نحو به وسیله مدیون با انگیزه فرار از دین مهریه به نحوی که باقیمانده اموال برای پرداخت دین کافی نباشد سبب حبس تعزیری یا جزای نقدی درجه ۶ یا جزای نقدی معادل نصف محکوم به یا هر دو مجازات محکوم می‌شود و در صورتی که منتقل الیه باعلم به این موضوع اموال را از آن خود کرده باشد شریک جرم محسوب می شود علی ایحال در صورت وقوع این اتفاق عین مال و در صورت تلف شدن مثل یا قیمت آن اموال انتقال گیرنده به عنوان جریمه اخذ می گردد.
نویسنده: بهروز کردنائیج، کارشناس حقوق، وکیل دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل حقوقی متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
