مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار و خطای پزشکی یکی از قدیمی‌ترین موضوعات حقوق پزشکی است که به‌عنوان یک اصل پذیرفته شده است و بیمار حق دارد از پزشک برای جبران خسارت به‌موجب قرارداد یا جرم واقع شده اقدام کند. قانون‌گذار ایران به تبعیت از قول مشهور فقها، تعهد پزشک را تعهد به نتیجه می‌دانست، این امر باهدف علم پزشکی و درمان بیمار و عدالت مخالف است و پزشک باید مسئولیتی مبتنی بر تقصیر داشته تا بتواند به‌دور از هرگونه ترس، تمام تلاش خود را جهت درمان بیمار بکار گیرد. لذا بر همین اساس، قانون، مسئولیت پزشک را مبتنی بر تقصیر دانست.
وکیل پاکدشت می‌گوید: تعهد و مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار در قانون ایران بر مبنای تقصیر آن‌ها است. در این نوع از تعهد و مسئولیت، بار اثبات دعوا بر عهده بیمار است. این امر از مصادیق ماده ۱ قانون مسئولیت مدنی است. به همین جهت، در پرونده‌های پزشکی، ارجاع امر به کمیسیون‌های پزشکی قانونی به میان می‌آید.
مؤسسه حقوقی زعفری با وجود وکلای متخصص و مجرب می‌توانند مشاوران خوبی در تمامی زمینه‌های حقوقی و کیفی و همچنین مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار برای شما باشند.
تعهد و مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار
دلیل مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار این است که همانند هر فرد دیگری در جامعه، پزشک نیز دارای تعهد و تکالیفی به مناسبت شغل خود است. لذا، اگر این تعهدات پزشکی نقض شود، باعث به‌وجودآمدن مسئولیت برای پزشک در قبال بیمار و بعضاً جبران خسارت توسط پزشک می‌شود
نکته مهم در پرونده شکایت از پزشک، بهترین کار این است شاکی که بیمار است و متهم که پزشک است، نسبت به تعیین وکیل متخصص و باتجربه در راستای دفاع از حقوق خود اقدام کنند.
مؤسسه حقوقی زعفری با وجود وکلای متخصص و مجرب می‌توانند مشاوران خوبی برای شما باشند،
مبانی مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار
وکیل اسلامشهر، مبانی مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار را مطابق نظریه‌های موجود برای شما توضیح می‌دهد.
با دانستن این مطالب مفید حقوقی، در اتخاذ تصمیم در خصوص محکوم نمودن پزشک به جبران خسارت و مسئولیت مدنی، بهتر و دقیق‌تر عمل می‌کنید.
تقصیر در مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار
باتوجه‌به نظریه تقصیر پزشکی، پزشک زمانی می‌تواند به جبران خسارت محکوم شود که مرتکب تقصیر شده باشد. این به این معنی است که پزشک باید در انجام وظایف خود خطایی انجام داده باشد که منجر به خسارتی برای بیمار شده باشد.
برای اثبات تقصیر پزشک در قبال بیمار، باید نشان داد که پزشک در انجام وظایفش عمداً یا به طور ناخواسته اقدامات نادرستی را انجام داده است. به‌طورکلی، تقصیر پزشک در پرونده‌های پزشکی ممکن است به دلیل عدم تشخیص صحیح بیماری، عدم تشخیص درست علت بیماری، نادرست یا نادرست استفاده از تجهیزات پزشکی و یا عدم رعایت استانداردهای پزشکی و حرفه‌ای و غیره باشد.
درصورتی‌که مسئولیت پزشک برای جبران خسارت برقرار شود، باید مقدار خسارت و اثرات آن بر بیمار محاسبه شود. همچنین، اگر پزشک در محاکمات کیفری نیز محکوم شود،
بنابراین، همانطور که وکیل تهران اشاره کرده است، در پرونده‌های دعاوی پزشکی، تعیین وکیل متخصص و باتجربه می‌تواند به شما در به‌دست‌آوردن نتیجه مطلوب کمک کند. زیرا وکیل با داشتن دانش و تخصص در این زمینه، می‌تواند به شما در بررسی مستندات، ارائه دفاع، و تعیین استراتژی مناسب در هر مرحله از پرونده کمک کند.
نظریه خطر در ایجاد مسئولیت برای پزشک در قبال بیمار
باتوجه‌به نظریه خطر در ایجاد مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار، پزشک مسئولیت مدنی دارد و تعهد به جبران خسارت دارد، اگر شرایط و محیط خطرناکی را برای بیمار به وجود آورده باشد، حتی اگر مرتکب تقصیر نشده باشد. به‌عبارت‌دیگر، پزشک مسئولیتی را برای خسارتی که در محیط خطرناکی ایجاد شده است، بر عهده دارد
بنابراین، نظریه خطر در ایجاد مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار، با نظریه تقصیر پزشکی تفاوت دارد. در نظریه تقصیر پزشکی، پزشک فقط زمانی مسئولیت جبران خسارت دارد که مرتکب تقصیر شده باشد. اما در نظریه خطر، پزشک به دلیل ایجاد شرایط و محیط خطرناکی، مسئولیت مدنی دارد، حتی اگر مرتکب تقصیر نشده باشد.
در مورد مصادیق قصور پزشکی، وکیل شهری می‌گوید، انجام جراحی زیبایی مانند ابدومینوپلاستی یا لیپوساکشن در مطب شخصی پزشک، اگر پزشک عدم رعایت موازین قانونی و نظامات شغلی را تأکید نکرده باشد، این کار به‌عنوان یک نوع از قصور پزشکی محسوب می‌شود. بنابراین، پزشک باید به‌دقت و با رعایت قوانین و مقررات مربوط به حرفه خود عمل کند تا از وقوع قصور پزشکی جلوگیری شود.
شماره تماس 36034031_021 برای اخذ مشاوره از وکلای مجرب مؤسسه حقوقی زعفری در خصوص تمامی پرونده‌های حقوقی و کیفری و همچنین مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار
نوع تعهد پزشک در عمل طبابت و پزشکی
وکیل شهرقدس در ادامه می‌گوید: در قانون، دو نوع تعهد داریم که به‌عنوان تعهد به‌وسیله و تعهد به نتیجه شناخته می‌شوند. تعهد به‌وسیله به این معنی است که شخص متعهد، موضوع مسئولیت خود را به‌صورت حرفه‌ای و با رعایت استانداردها و قوانین به بهترین شکل ممکن انجام دهد. همچنین در انجام وظایف خود با نتیجه کاری مشکلی نداشته باشد.
به‌عنوان‌مثال، وکیلی که وکالت را مطابق قوانین و مقررات انجام می‌دهد و در این راه با هیچ مشکلی مواجه نمی‌شود.
تعهد به نتیجه به معنی تعهد به بروز یک نتیجه خاص است. به‌عنوان‌مثال، تعهد پزشک به درمان بیماری یا بهبودی بیمار است. بااین‌حال، باید توجه داشت که تعهد پزشک نیز دارای دو استثنا است.
اولین استثنا این است که در برخی موارد، بروز نتیجه خاص به دلیل شرایطی که خارج از کنترل پزشک هستند، ممکن نیست. به‌عنوان‌مثال، پزشک نمی‌تواند درمانی برای یک بیماری بیمار را فراهم کند که هنوز هیچ درمانی برای آن وجود ندارد.
دومین استثنا این است که در برخی موارد، پزشک ممکن است با نتیجه منفی مواجه شود، اما در این حالت نباید او را مسئول خطا یا تقصیر قرار داد. به‌عنوان‌مثال، درمان بیماری‌ای که به دلیل شدت آن، بیمار را نجات نمی‌دهد، ممکن است نتیجه منفی داشته باشد، اما پزشک در این حالت مسئول خطا نیست.
استثنای نخست در تعهد پزشکان
درصورتی‌که بیمار و پزشک به عدم مسئولیت پزشک توافق کنند و پزشک پیش از هرگونه عمل طبابت و درمانی یا جراحی زیبایی، برائت اخذ کند، تحول بار اثباتی دعوا کاهش می‌یابد.
بنابراین، در بیمارستان‌ها و توسط همه پزشکان، این امر رعایت می‌شود که پیش از هرگونه عمل طبابت و درمانی یا جراحی زیبایی، برائت از بیمار یا ولی قانونی او، اخذ شود.
استثنای دوم در مسئولیت پزشکان
در موارد فوریت‌های پزشکی و شرایط اورژانسی مانند فوس ماژور، اقدامات پزشکی بر اساس علل موجه و دلایل واضحی که شرایط وضعیت بیمار ایجاد کرده‌اند، انجام می‌شوند.
بنابراین، اثبات هر ادعایی در خصوص خطای پزشکی و قصور وی در این شرایط بر عهده شاکی یا همان بیمار قرار دارد.
در حقوق کنونی مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار تکیه بر جبران خسارت است نه مجازات تخلف و پیشرفت صنایع و ایجاد خطرهای گوناگون ناشی از فرآورده‌های صنعتی روزبه‌روز به قلمرو مسئولیت محض افزوده است تا ضرری، جبران نشده باقی نماند.
وکیل مؤسسه حقوقی زعفری در ادامه موضوع مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار اضافه می‌کنند: طبق مواد ۹ و ۲۰ آیین‌نامه انتظامی پزشکی مصوب 1373/05/09 در حیطه مسئولیت قراردادی پزشک این پزشک است که مسئول فعل زیان دستان خویش است. البته در جایی که چنین تعهدی از قرارداد فهمیده شود بنابراین در جایی که معلوم شود پزشک تمام ملزمات در ارتباط یا معالجه بیمار بر عهده گرفته است همانطور که او مسئول خط‌های شخصی خود می‌باشد مسئول خطای و سستی دستیاران معاونین خود نیز می‌باشد
وکیل رباط کریم نیز می‌گوید: مشاوره پزشکی و انجام اعمال پزشکی توسط پزشک با ورود دیگری به‌جای وی قبول بیمار به انجام معالجه از طرف او پایان می‌یابد، زیرا قرارداد جدید با بیمار منعقد شده است، در واقع چیزی بیشتر از اظهار یا جراحی یا اجرای صلاحیت تعهد نکرده است. بنابراین پزشکی که پرستار را به وظایف خود در مورد بیمار خاص آگاه کند و پرستار در انجام تألمات مرتکب خطا شود به‌تنهایی در قبال بیمار مسئول است
و در آخر وکیل شهریار می‌گوید که قانون سلامت عمومی یا پذیرش نظریه تقصیر به‌عنوان اصل در مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار و ذکر مصادیق از مسئولیت نوعی به‌عنوان استثنا تعهدات پزشک را در بسیاری از موارد همچنان تعهد به‌وسیله در نظر گرفته است.
مؤسسه حقوقی زعفری با ایجاد شبکه‌ای از بهترین وکلای حرفه‌ای در سراسر کشور، آمادگی دارد نسبت به ارائه مشاوره حضوری، غیرحضوری، آنلاین و نیز قبول وکالت در خصوص تمامی دعاوی حقوقی و کیفری و از جمله مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار اقدام نماید.
ثابت‌کردن مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار توسط وکیل
برای ثابت‌کردن قصور پزشکی پزشک توسط وکیل شواهدی مانند گزارش‌های پزشکی، شاهدان، شواهد مالی و اطلاعات دیگر ممکن لازم باشد. ازآنجاکه مسائل پزشکی و حقوق بیماران حساس هستند اثرات گسترده‌ای بر زندگی و سلامت روان افراد می‌گذارند. برای اطمینان از اینکه اقدامات قانونی متقاضی به‌درستی و در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود و حقوق ایشان حفظ شود، با یک مشاور یا وکیل حقوقی مشورت کنید تا او به‌واسطه شناخت کامل و عمیقی که از قوانین و مسائل دارد شما را راهنمایی کند و اقدامات لازم را انجام دهد.
خلاصه مطلب
مسئولیت مدنی پزشک در قبال بیمار به معنای تعهد آن نسبت به بیمار خود و هر فردی که خدمات پزشکی را دریافت می‌کنند. این شامل جبران خسارت‌های مالی و غیرمالی به بیماران است که ناشی از اهمال یا خطای پزشکی است. این نوع مسئولیت ممکن است توسط دادگاه‌ها تعیین شود و پزشک باید مجازات‌های مالی و جبران‌های خسارت را قبول کند.
این شامل مسائلی مانند تشخیص نادرست بیماری‌ها، ارائه درمان‌های نادرست، یا حتی نقض حقوق بیماران می‌شود. اگر پزشک متهم به این نوع اقدامات شود، ممکن است علاوه بر مسئولیت مدنی با مجازات‌های کیفری از جمله حبس یا جریمه شود.
در کل، هر یک از این مسائل نیازمند شواهد قانونی و حقوقی دقیقی است تا بتوان به‌عنوان یک جرم کیفری یا یک مسئولیت مدنی تشخیص داد. برای اطمینان از روشن‌شدن این مسائل و حمایت از حقوق خود، مشاوره با وکیل یا مشاور حقوقی توصیه می‌شود.
ثابت‌کردن قصور پزشک توسط وکیل قم می‌تواند با دانش و تجربه خود در مورد قوانین مربوط به قصور پزشکی به‌خوبی از موکل خود دفاع کند و حق او را بستاند.
سؤالات متداول شما:
اگر قصور پزشک منجر به فوت بیمار شود حکم پزشک چیست؟
وکیل سمنان جواب می‌دهد: پرداخت دیه کامل و حبس از یک تا سه سال
چه مراجعی به جرایم قصور پزشکی رسیدگی می‌کنند؟
وکیل رودهن جواب می‌دهد: مراجع مختلفی قصور پزشکی را مورد بررسی قرار می‌دهند و این بستگی به نوع صور دارد اما به‌طورکلی دادگاه عمومی، شورای حل اختلاف، سازمان نظام‌پزشکی، دادگاه انقلاب
نویسنده: موسی رضایی، کارشناس حقوق ، وکیل دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
