پشت نویسی چک و امضا چک که اصطلاحا ظهرنویسی نامیده می‌شود از ویژگی های اسناد تجاری و واجد آثار حقوقی است. در این مقاله در صدد بررسی امضای پشت چک هستیم تا به بررسی آثار و اعتبار آن بپردازیم و نیز بدانیم امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد.
در قلمرو تجارت و در روابط تجاری اسناد و اوراق متعدد و متنوعی رایج است که هر کدام کاربرد های اقتصادی و آثار خود را دارد . این اسناد و اوراق صرفا وسیله یا دلیل اثبات دعوی نیستند و نقش موثری در جابجایی و گردش ثروت ایفا میکند و بعنوان تسهیل کننده روند تجارت به کار گرفته می شوند .
وکیل تهران توضیح می‌دهد که چک یک سند تجاری به معنای خاص می باشد و از مزایای سند تجاری همانند مسئولیت تضامنی امضا کنندگان برخوردار می‌باشد. بدین معنی که با امضای سند تجاری توسط هر شخصی، امضای کننده پشت چک به جمع مسئولین چک اضافه می شود و در برابر دارنده نهایی مسئولیت تضامنی در پرداخت خواهد داشت .
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
امضای پشت چک
وکیل دلیجان توضیح می‌دهد که منظور از پشت نویسی (ظهر نویسی) درج هر عبارت تعهدآور یا موثر در سند تجاری می باشد که توسط شخصی غیر از صادر کننده سند تجاری است صورت می‌گیرد و می‌تواند روی چک یا پشت چک درج شود .
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
انواع مختلف پشت نویسی چک
1.پشت نویسی انتقالی ( ظهرنویسی جهت انتقال )
منظور آن است که دارنده با پشت نویسی و امضای پشت چک مبلغ چک را به شخص دیگر منتقل نماید .پس از انتقال منتقل الیه دارنده چک محسوب می شود و شخصی که پشت چک را امضا نموده است در برابر دارنده مسئولیت دارد . در هر موردی که عبارت پشت نویسی به طور مطلق و بدون اضافه شدن عبارت دیگر به کار رود منظور پشت نویسی جهت انتقال می باشد .
2. پشت نویسی وکالتی ( ظهرنویسی جهت وکالت )
یعنی دارنده چک آن را پشت نویسی کند ولی چک را به دیگری منتقل نکند ، بلکه فقط به دیگری وکالت در دریافت وجه چک یا دریافت گواهی عدم پرداخت را بدهد .
3.پشت نویسی وثیقه ای ( ظهرنویسی جهت وثیقه )
دارنده چک را پشت نویسی کند و در این حالت نیز چک را به دیگری منتقل نمی نماید بلکه فقط سند تجاری را به عنوان وثیقه طلب یکی از طلبکارانش پشت نویسی می کند .
4. پشت نویسی جهت دریافت مبلغ چک
این نوع پشت نویسی به منظوروصول مبلغ چک می باشد چرا که وقتی شخصی بخواهد مبلغ چک را دریافت دارد باید پشت چک را امضا نماید هر چند که چک در وجه حامل باشد . در واقع با پشت نویسی مشخص می‌شود که چه کسی اولین بار برای وصول چک به بانک مراجعه کرده است .
5. پشت نویسی چک بعنوان ضمانت
پشت نویسی بعنوان ضمانت به این معناست که شخصی از یکی از متعهدین چک ضمانت کند .بدین منظور با امضای پشت چک ممکن است شخصی بابت ضمانت اقدام نموده باشد که این شخص هم با سایر اشخاص مسئول دارای مسئولیت می باشد.
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
اگر مشخص نباشد که امضای پشت چک بابت انتقال است یا ضمانت ، تکلیف چیست ؟
وکیل قم شرح می‌دهد : اگر از قرائن و ظواهر نتوانیم متوجه شویم، اصل بر این می باشد که امضاء پشت چک از باب ضمانت می باشد .
وکیل اسلامشهر می گوید بر اساس قانون تفاوت امضا پشت چک جهت ظهر نویسی یا ضمانت در این می باشد که اگر دارنده ی چک مطابق قانون درظرف مهلت های مشخص شده جهت دریافت گواهی عدم پرداخت و طرح دعوی اقدام ننماید ، شخصی که پشت نویسی را بعنوان انتقال (ظهرنویس ) انجام داده است دیگر در برابر دارنده مسئول نمی باشد ، بنابراین شخصی هم که از طرف ظهرنویس ضمانت کرده از مسئولیت مبرا می شود و تنها شخص مسئول صادرکننده و ضامن صادر کننده می باشد . بنابراین هر زمانی که شخصی در برابر دارنده نهایی از مسئولیت بری شود ضامن آن شخص هم بری می شود .
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
اعتبار امضای پشت چک
وکیل لواسان توضیح می دهد همانطور که در مطالب فوق بیان گردید ، پشت نویسی چک همراه با درج امضا می باشد ، و این امضا می تواند برای موارد مختلفی انجام پذیرد که رایج ترین آن ها امضا جهت انتقال وجه سند یا ضمانت از اشخاص مسئول و یا امضا دارنده چک جهت وصول و شناخته شدن اولین شخص جهت دریافت وجه چک می باشد .
در همه موارد با درج امضا در پشت چک شخص دارای مسئولیت می بشد مگر آنکه دارنده نهایی چک در مهلت مشخص قانونی ( 15 روز ) به وظایف خود عمل ننماید که در این صورت امضای پشت چک که بابت انتقال وجه چک بوده و ضامن وی از مسئولیت مبرا می گردند .
شایان ذکر می باشد موارد بررسی شده مربوط به چک های قدیمی بوده که نیاز به ثبت چک در سامانه صیاد نبوده اند .
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
در خصوص چک هایی که نیاز به ثبت در سامانه صیاد دارند ، صادرکننده باید در زمان صدور چک موارد ذیل را ذرج نماید :
-مبلغ و تاریخ چک
-مشخصات دارنده
-امکان یا عدم امکان انتقال چک در سامانه صیاد
اعتبار امضای پشت چک در چک های جدید
وکیل پاکدشت شرح می‌دهد در صورتی که چک قابلت انتقال به شخص دیگر را داشته باشد این انتقال باید در سامانه صیاد درج شود ، بنابراین اینگونه چک ها دیگر قلبلیت پشت نویسی به شکل قدیم را ندارند بدین صورت که علاوه بر ثبت در سامانه صیاد باید در ظهر چک هم صورت پذیرد و در نهایت بانک دارنده نهایی را شخصی می شناسد که نام او در سامانه بانک مرکزی درج شده باشد .
نکته حائز اهمیت این می باشد که در چک هایی که باید نام دارنده ی نهایی در سامانه صیاد قید شود ، دیگر امکان صدور چک در وجه حامل وجود ندارد .
نظر به مطالب فوق الذکر امضای پشت چک در چک های قدیم و جدید متفاوت بوده و دارای آثار و اعتبار متفاوتی می باشد .
ضمنا دارنده ی نهایی چک های قدیمی نیز برای بهره مندی از آثار و نتایج امضای پشت چک باید به وظایف خود در مهلت قانونی عمل نماید تا بتواند از مسئولیت پشت نویسی جهت انتقال و ضمانت ضامن وی در وصول متن چک بهره مند گردد .
دارندهی چک های جدید باید از قوانین چک صیاد آگاهی داشته باشند و در صورتی که چک به آن ها منتقل می شود حتما این انتقال در سامانه صیاد درج شود تا بتنک آن ها را بعنوان دارنده نهایی شناسایی کند .
در صورت هرگونه ابهام در خصوص چک و این موضوع که امضای پشت چک چقدر اعتبار دارد می‌توانید با وکلای متخصص موسسه حقوقی زعفری رحقی تماس بگیرید.
نویسنده: اکرم مرادی ، کارشناس حقوق ، وکیل پایه یک دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
