امروزه یکی از پرکاربردترین ابزارهای معامله در نظام پولی و مالی کشور چک است و به دلیل وسعت زیاد استفاده از چک در بین اسناد تجاری از اهمیت زیادی برخوردار است در میان دعاوی راجع به اسناد تجاری، دعوای حقوقی مطالبه چک اما قابل‌تأمل از دعاوی راجع به اسناد تجاری را در محاکم قضایی به خود اختصاصی داده است که این حجم بالا و تنوع قوانین مقررات حاکم بر چک ونیز عدم آشنایی مردم با قوانین و رویه‌ها موجب شده است فرایند رسیدگی به دعاوی چک خصوصا وصول چک برگشتی هم از جهت حقوقی وهم از جهت کیفری موجب اطاله دادرسی می‌شود.
مؤسسه حقوقی زعفری رحقی آمادگی لازم جهت مشاوره حقوقی به‌صورت حضوری و غیرحضوری از طریق تماس با مؤسسه را در خصوص وصول چک برگشتی دارد.
روش‌های مختلف برای وصول چک برگشتی
وکیل تهران می‌گوید: شیوه وصول چک برگشتی صیادی و چک قدیمی از مشغله‌های فکری دارندگان چک برگشتی است طبق قانون صدور چک صادرکننده باید در زمان صدور چک به میزان مبلغ چک در حساب خود موجودی داشته باشد. اصولاً اشخاص تعهدات خود را در موعد مقرر به‌صورت اختیاری و بدون نیاز به مراجعه به محاکم قضایی یا غیرقضایی ایفا می‌نمایند. چنانچه صادرکننده وجه چک را پرداخت نکند. دارنده ناچار است با مراجعه به مراجع صالح، الزام وی به ایفا تعهدات خود را در خواست کند.
۱- وصول چک برگشتی از طریق کیفری
وکیل پاکدشت می‌گوید: اولین و مهم‌ترین روش وصول چک‌های برگشتی که در این مطلب در خصوص آن توضیحاتی بیان می‌کنید استفاده از روش کیفری است. این روش از طریق مراجعه به دادگاه انجام می‌شود و شخص باید ظرف شش ماه پس از تاریخ وصول چک آن را برگشت بزند تا بتواند اقدامات بعدی را انجام دهد. چنانچه فرد ظرف شش ماه گواهی عدم پرداخت وجه چک را دریافت نکند دیگر نمی‌تواند چک را با استفاده از روش کیفری وصول کند باید بدانید که در روش کیفری فرد تنها می‌تواند از صادرکننده چک شکایت را مطرح کند ونمی تواند از ضامن و ظهرنویس چک شکایت کند.
وکیل قم می‌گوید. باید به این نکته توجه کرد برخی چک‌ها را نمی‌توان با استفاده از روش کیفری وصول کرد؛ مانند چک سفید امضا، مشروط، بدون تاریخ موعد دار، چک تضمینی از این موارد است.
مؤسسه حقوقی زعفری رحقی با ایجاد شبکه‌ای از بهترین وکلای حرفه‌ای در سراسر کشور، آمادگی دارد نسبت به ارائه مشاوره حضوری، غیرحضوری، آنلاین و نیز قبول وکالت در خصوص تمامی دعاوی حقوقی و کیفری اقدام نماید.
۲-وصول چک برگشتی از طریق اداره ثبت
وکیل شهرری می‌گوید: باید بدانید که مهلت برگشت زدن چک در هنگامی که شخص می‌خواهد با استفاده از اداره ثبت حق خود را دریافت کند همانند روش کیفری شش ماه است. شخص گیرنده چک باید ظرف شش ماه از تاریخ وصول چک، گواهی عدم دریافت وجه را دریافت کند در این روش با استفاده از تشریفاتی خاص می‌توان از شخص که چک را صادر کرده شکایت کرد. در این روش شکایتی از ضامن وظهر نویس چک نمی‌توان کرد
۳-وصول چک برگشتی به شیوه حقوقی
وکیل رباط‌کریم می‌گوید: روش دیگری که افراد می‌توانند مبلغ چک برگشتی را وصول کنند. استفاده از روش حقوقی است، در این روش فرد باید ظرف مدت ۱۵ روز،۴۵ روز، یا ۴ ماه از تاریخ صدور چک گواهی عدم پرداخت مبلغ را از بانک دریافت کند دلیل اینکه مدت‌زمان متفاوتی برای دریافت این گواهی اعلام شده محل صدور چک برگشتی است. پس از اخذ این گواهی افراد می‌توانند به دادگاه‌های مربوطه در حوزه‌های که گواهی عدم پرداخت را دریافت کرده‌اند مراجعه کنند و دادخواست علیه صادرکننده چک تنظیم کنند وکیل اسلامشهر می‌گوید باید به این نکته اشاره کرد که برای تنظیم دادخواست، باید هزینه آن را پرداخت کرد این هزینه به‌ازای یک میلیون تومان ۵ درصد و برای مبالغ بیشتر از آن ۲ درصد مبلغ چک است. باید بدانید تمام چک‌ها را می‌توان با استفاده از روش حقوقی پیگیری کرد؛ اما با انجام این کار ممکن است جنبه کیفری منتفی شود و شخص تنها بتواند از همین روش برای وصول چک برگشتی استفاده کند.
شرایط برگشت‌خوردن چک
وکیل شهریار می‌گوید: حال باتوجه‌به اینکه از روش‌های وصول چک برگشتی آشنا شدید، وقت آن فرارسیده در خصوص شرایط برگشت زدن چک نیز نکاتی را با هم مرور کنیم بهتر است در زمان مراجعه به بانک اگر چک قابل‌وصول نبود آن را برگشت بزنید.
مجازات صدور چک پرداخت‌نشدنی: مطابق ماده ۷ قانون صدور چک: هر شخصی اقدام به صدور چک بلامحل و پرداخت‌نشدنی کند با مجازات زیر مواجه خواهد شد.
۱- چنانچه مبلغ چک کمتر از یک میلیون تومان باشد حداکثر ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد.
۲- اگر مبلغ از یک میلیون تا ۵ میلیون تومان باشد به شش ماه تا دوازده ماه حبس محکوم خواهد شد.
۳- چنانچه مبلغ مندرج روی چک بلامحل بیش از ۵ میلیون تومان باشد فرد به ۱ تا ۲ سال حبس و همچنین ممنوعیت داشتن دسته‌چک برای مدت دو سال محکوم خواهد شد.
با مشورت‌گرفتن از وکلای مجرب مؤسسه حقوقی زعفری رحقی با خیال آسوده به مراجع قضایی بروید.
نحوه وصول چک برگشتی صیادی
چک‌های صیادی برای نظم بخشیدن به‌نظام چک و جلوگیری از صدور چک‌های بلامحل روی کار آمدند. فردی که در سامانه به‌عنوان مالک و دریافت‌کننده وجه چک مشخص شده تنها فردی است که می‌تواند آن چک را وصول کند درصورتی‌که مبلغ موجودی حساب شخص کمتر از مبلغ چک باشد می‌تواند از سایر حساب‌های او برای تأمین موجود چک استفاده کند چنانچه در تمام حساب‌های فرد مبلغ لازم برای تأمین وجه چک وجود نداشته باشد می‌توان چک را برگشت زد وبا دردست‌داشتن گواهی عدم پرداخت به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و چنانچه آن چک شامل سه شرط نشود دادگاه برای او ابلاغیه ارسال می کندو فرد ۱۰ روز فرصت دارد مبلغ چک را پرداخت کند در صورت عدم پرداخت در این مدت او بر اساس قانون با محکومیت‌های مندرج در قانون مواجه خواهد شد.
آیا چک صیادی برگشتی قابل‌وصول است
وکیل رودهن می‌گوید: باید بدانید با استفاده از روش‌های متفاوت مانند مراجعه به دادگاه کیفری و حقوقی می‌توان کار وصول چک برگشتی را انجام داد. در سال‌های اخیر چک صیادی جای چک قدیمی را گرفته این چک‌ها قانونی متمرکز برای کاهش میزان صدور چک بلامحل دارند.
نویسنده: بهروز کردنائیج، کارشناس حقوق، وکیل دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل حقوقی متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
