امروزه به دلیل آنکه حجم زیادی از خرید کالاها و دریافت خدمات به صورت اینترنتی و آنلاین انجام می شود؛ این موضوع بعضا موجب ایجاد پرونده هایی با تراکم بالا در محاکم قضایی شده است. در این بین ممکن است سوال شود که شکایت از فروشگاه های اینترنتی چگونه است ؟ در مقاله حاضر قصد داریم تا با بیان نکاتی در خصوص مسئولیت حقوقی فروشگاه های اینترنتی، راه های شکایت از فروشگاه های اینترنتی را مورد برسی قرار دهیم.
فروشگاه اینترنتی چیست ؟
برای پاسخ به این سوال که فروشگاه اینترنتی چیست ؟ میتوان اینگونه توضیح داد که در حقیقت به وب سایتی که تعداد زیادی کالا یا خدمات را در بستر اینترنت برای فروش به مشتریان عرضه میشود و مشتریان میتوانند برای خرید کالا یا خدمات مورد نظر خود به فروشگاه اینترنتی سفارش دهند. در چنین شرایطی پرداخت هزینه محصولات خریداری شده نیز به صورت آنلاین امکان پذیر است.
مسئولیت حقوقی فروشگاه های اینترنتی
فروشگاه های اینترنتی گاهی ممکن است واسطه انجام این اعمال شوند و گاهی ممکن است مستقیما خود اقدام به این امر نمایند. از نظر حقوقی میتوان برای اینگونه از ارائه دهندگان خدمات یا کالا، دو نوع مسئولیت قراردادی و مسئولیت خارج از قرارداد را مورد توجه قرار داد.
در واقع براساس ماده ۵ قانون تجارت الکترونیک هرگونه تغییر در تولید، ارسال، دریافت، ذخیره و یا پردازش داده پیام با توافق و قرارداد خاص طرفین معتبر است. این ماده ناظر بر اعتبار قراردادهای خصوصی میان فروشگاههای اینترنتی و مشتریان است به عبارت ساده تر زمانی که اشخاص از فروشگاههای اینترنتی محصولات یا خدمات مورد استفاده خود را خریداری می کنند نوعی رابطه قراردادی بین آنها به وجود می آید که تحت حاکمیت مقررات مربوط به قواعد عمومی قراردادها می باشد.
همچنین بر اساس ماده ۳۷ قانون تجارت الکترونیک، در هر معامله از راه دور مصرف کننده باید حداقل هفت روز کاری، وقت برای انصراف (حق انصراف) از قبول خود بدون تحمل جریمه و یا ارائه دلیل داشته باشد. تنها هزینه تحمیلی بر مصرف کننده هزینه باز پس فرستادن کالا خواهد بود.
وکیل حقوقی متخصص بیان می کند: نوع دیگر مسئولیت حقوقی فروشگاه های اینترنتی خارج از قراردادی است که میان طرفین بسته شده است و به نحوی مسئولیتی است که قانون بر عهده آنان گذاشته است. در اصطلاح حقوقی به این نوع از مسئولیت، ضمان قهری یا مسئولیت خارج از قرارداد گفته می شود.
گاهی این امکان وجود دارد که فروشگاه های اینترنتی به ضرر مشتریان خود اقداماتی را انجام دهند که نتیجتا موجب ورود خسارت جبران ناپذیر به آنان گردد مانند فروش محصولات بی کیفیت یا نا مرغوب و یا کلاهبرداری های اینترنتی و تحت سامانه وب، حتی در برخی موارد ممکن است محصولات فروخته شده به مشتریان اصطلاحا مستحق اللغیر دربیاید که در این صورت تحت شرایطی می توان شکایت از فروشگاه های اینترنتی و جبران خسارات وارده را بر طبق قانون از دادگاه صلاحیت دار مطالبه نمود.
با توجه به پیچیدگی های قانونی که در راه های شکایت از فروشگاه های اینترنتی وجود دارد، پیشنهاد میشود از وکیل حقوقی متخصص از یک موسسه حقوقی معتبر در این زمینه مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
راه های شکایت از فروشگاه های اینترنتی
1 ـ شکایت از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی
یکی از طرق شکایت از فروشگاه های اینترنتی سامانه نماد اعتماد الکترونیکی enamad.ir و یا سایت اتحادیه کشوری کسب و کارهای مجازی می باشد که به صورت تخصصی و با هدف شکایت از فروشگاه های اینترنتی تشکیل شده است. نکته ای که در اینجا باید به آن توجه نمود این است که برای شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق سامانه نماد اعتماد الکترونیکی یا سایت اتحادیه کشوری کسب و کار های مجازی بایستی آن فروشگاه اینترنتی، دارای نماد اعتماد الکترونیکی باشد یا از اتحادیه مذکور مجوز دریافت کرده باشد.
وکیل حقوقی در این زمینه می گوید: چنانچه فروشگاه اینترنتی که اقدام به خرید محصولات از آن نموده اید، کالای خریداری شده را تحویل ندهد یا از ارائه برخی خدمات قانونی به شما خودداری نماید و آن فروشگاه اینترنتی دارای نماد اعتماد الکترونیکی باشد، می توانید با مراجعه به سامانه نماد اعتماد الکترونیکی به آدرس enamad.ir شکایت خود را از فروشگاه اینترنتی مربوطه در سامانه ثبت شکایت، ثبت و پیگیری نمایید.
2 ـ شکایت از طریق پلیس فتا
از جمله روش های شکایت از فروشگاه های اینترنتی، شکایت به وسیله پلیس فتا است؛ درواقع پلیس فتا به عنوان یک ضابط دادگستری به صورت تخصصی، وظیفه انجام تحقیقات مقدماتی در مورد جرائم ارتکاب یافته در بستر فضای مجازی و سیستم های رایانهای را دارد؛ که نتیجه تحقیقات را حسب مورد با ارجاع پرونده به دادسرای ویژه جرایم رایانه ای یا مرجع صلاحیت دار ارسال می کند.
وکیل حقوقی می گوید: برای شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق پلیس فتا، ابتدا شاکی باید به صفحه پلیس فتا وارد شده و با استفاده از گذینه ثبت شکایات مردمی، شکایت خود را از فروشگاه مربوطه ثبت و پیگیری نماید. نکته حائز اهمیت که باید در اینجا به آن اشاره کرد این است که برای شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق پلیس فتا، عمل ارتکابی باید دارای یک عنوان مجرمانه مانند سرقت رایانهای یا کلاهبرداری اینترنتی باشد.
3 ـ شکایت به وسیله مراجع قضایی
علاوه بر دو روش شکایت از فروشگاه های اینترنتی که پیش تر بیان شد، روش دیگری نیز برای شکایت از فروشگاه های اینترنتی وجود دارد که با وجود طولانی تر بودن مراحل آن نسبت به دو روش قبل، اما از ضمانت اجرای قوی تری برخوردار می باشد؛ چراکه امکان گرفتن حکم قضایی و اجرای آن در واحد اجرای احکام دادگستری وجود دارد.
موسسه حقوقی زعفری رحقی بهترین وکیل حقوقی متخصص را در اختیار شما قرار می دهد، برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه راه های شکایت از فروشگاه های اینترنتی و مسئولیت حقوقی فروشگاه های اینترنتی و مسائل قانونی آن میتوانید با استفاده از شماره های موجود در سایت، مشاوره حقوقی تخصصی دریافت نمایید.
برای ثبت شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق مرجع قضایی ابتدا بایستی با در دست داشتن مدارک مورد نیاز مانند: رسید واریز وجه، مدارک شناسایی و… به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکوائیه خود را از فروشگاه اینترنتی مزبور ثبت نمایید. سپس شکوائیه به دادسرای ویژه جرائم رایانه ای برای انجام تحقیقات مقدماتی ارجاع و تعیین شعبه می شود، شعبه مذکور برای انجام تحقیقات بیشتر پرونده را به پلیس فتا ارسال می کند.
وکیل حقوقی بیان می کند: با اتمام تحقیقات مقدماتی، اگر چنانچه دادسرای ویژه جرایم رایانه ای ارتکاب جرم موضوع شکایت را احراز نکند، قرار منع تعقیب از فروشگاه اینترنتی مورد شکایت را صادر می کند و همچنین اگر بعد از تحقیقات مقدماتی، دادسرا به این نتیجه برسد که عمل ارتکابی واجد عنوان مجرمانه بوده است با صدور قرار جلب به دادرسی پرونده را برای رسیدگی و صدور حکم به دادگاه کیفری دو شهرستان ارسال می نماید.
در پایان باید گفت: برای طرح شکایت از فروشگاه های اینترنتی از طریق دادسرا باید به این نکته نیز توجه نمود که باید عمل ارتکابی دارای عنوان مجرمانه مانند: کلاهبرداری رایانه ای باشد تا بتوان آن را تحت پیگرد و تعقیب قضایی قرار داد و اگر موضوع شکایت از فروشگاه های اینترنتی فاقد عنوان مجرمانه باشد؛ رسیدگی به موضوع را باید با تقدیم دادخواست به شورای حل اختلاف محل یا حسب مورد دادگاه حقوقی عمومی درخواست نمود.
نویسنده: محمدصادق محمدی ارجمند، دانشجوی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.