مبایعه نامه

مطابق قانون به قراردادی که در آن مالی از طرف فروشنده به خریدار منتقل شده و در برابر آن پول یا همان ثمن قراردادی در اصطلاح حقوقی دریافت می‌گردد، مبایعه نامه یا بیع نامه گفته می‌شود. همانطور که پیداست اصولا مبایعه نامه برای خرید و فروش اموال اعم از مال منقول و مال غیر منقول به کار می‌آید اما در مقاله حاضر به تعریف جامع تری از انواع مبایعه نامه و مجازات جعل مبایعه نامه خواهیم پرداخت.

مبایعه نامه چیست ؟

هر شخصی در زندگی روزمره معاملاتی انجام می‌دهد و قراردادهایی با دیگران می‌بندد، این قراردادها در صورتی معتبر است که مطابق موازین حقوقی منعقد شده باشد.وکیل حقوقی می‌گوید پیش از پاسخ به این سوال که مبایعه نامه چیست ؟ بهتر آن است که به تعریف بیع بپردازیم، چراکه ریشه لغوی مبایعه نامه از کلمه بیع تشکیل شده است. وکیل حقوقی بیان می‌کند بیع با کسره ب و سکون یاء اصطلاحی عربی است که از متون فقهی به زبان فارسی وارد شده است. درواقع بیع همان خرید و فروش است.

ماده ۳۳۸ قانون مدنی در تعریف بیع می‌گوید: بیع عبارت است از تملیک عین به عوض معلوم. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبرمی‌گوید بدین ترتیب به قراردادی که در آن یکی از طرفین، خواهان فروش مال خود است و طرف دیگر اقدام به خرید آن مال و پرداخت قیمت آن می‌کند، بیع گفته می‌شود.

با توجه به مطالبی که بیان شد می‌توان گفت که مبایعه نامه از دو اصطلاح مبایعه و نامه تشکیل شده است وکیل حقوقی اشاره می‌کند بدین معنی، نامه همان سندی است که در در هنگام مبایعه میان طرفین قرارداد تنظیم می‌گردد و مبایعه همان قرارداد بیع یا خرید و فروش است. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر می‌گوید در حقیقت مبایعه نامه یا بیع نامه سندی است که راجع به خرید و فروش مالی اعم از منقول یا غیر منقول تنظیم می‌گردد. وکیل حقوقی ادامه می‌دهد در متن مبایعه نامه طرفین قرارداد تعهدات متعددی را عهده دار می‌شوند لیکن تحت شرایطی، حضور فروشنده در دفتر اسناد رسمی برای تنظیم مبایعه نامه رسمی از تعهدات مهمی است که همواره مورد توجه قرار می‌گیرد.

مبایعه نامه رسمی

گفته شد که مبایعه نامه سندی است که به موجب آن طرفین مبادرت به خرید و فروش مالی اعم از منقول یا غیر منقول می‌نمایند. وکیل حقوقی می‌گوید در حقیقت تنظیم مبایعه نامه عادی در دفاتر املاک و با دریافت کد رهگیری انجام می‌شود اما تنظیم مبایعه نامه رسمی یا همان سند رسمی تابع تشریفات مخصوصی است و شکل خاصی باید در آن رعایت شود که در قانون ثبت بیان شده است.

اکثر معاملاتی که امروزه راجع به اموال غیر منقول در دفاتر املاک تنظیم می‌گردد به صورت سند عادی است و همین امر مشکلات بسیاری را در جامعه و محاکم دادگستری فراهم آورده است. وکیل حقوقی از موسسه حقوقی زعفری رحقی بیان می‌کند مطابق مواد ۴۶ و ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک ، در خصوص نقل و انتقال عین و منافع املاک، ثبت آن را در دفاتر اسناد رسمی لازم دانسته است و تخلف از این مقرره قانونی، عدم پذیرش سند مزبور در ادارات دولتی و محاکم دادگستری را به همراه خواهد داشت. وکیل حقوقی ادامه می‌دهد نکته دیگر اینکه عدم رعایت تشریفات قانونی مواد ۴۶ و ۴۷ قانون ثبت به معنای بطلان مبایعه نامه تنظیمی در دفاتر املاک نخواهد بود و تنها ضمانت اجرای ماده ۴۸ همین قانون را به دنبال دارد. به عنوان مثال در دعوای مالکیت مانند دعوای خلع ید مبایعه نامه عادی کافی نبوده و تنها با ارائه مبایعه نامه رسمی مالکیت، دعوای مزبور را قابل استماع به شمار می‌آورند. وکیل حقوقی همچنین می‌گوید هیئت عمومی دیوان عالی کشور نیز در رای وحدت رویه شماره ۶۷۲ مقرر می‌دارد: خلع ید از اموال غیر منقول فرع بر مالکیت است. بدین ترتیب طرح دعوای خلع ید از زمین قبل از احراز و اثبات مالکیت که توسط مبایعه نامه رسمی صورت می‌گیرد، قابل استماع نیست.

اگر چنانچه در مورد مبایعه نامه رسمی و مقررات مربوط به آن سوال یا ابهامی دارید می‌توانید از وکیل حقوقی متخصص در موسسه حقوقی زعفری رحقی مشاوره حقوقی دریافت نمایید.

مبایعه نامه خودرو

مبایعه نامه خودرو در اصطلاح حقوقی به مبایعه نامه‌ای گفته می‌شود که خرید و فروش خودرویی منظور طرفین قرارداد است. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر می‌گوید در مبایعه نامه خودرو ، فروشنده تعهد می‌کند که خودرو را در موعد مقرر تحویل دهد و خریدار نیز متعهد می‌گردد تا ثمن قرارداد را پرداخت نماید. برای تنظیم  مبایعه نامه خودرو مقرراتی وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم‌.

۱_ در مبایعه نامه خودرو بایستی مشخصات هویتی خریدار و فروشنده معلوم گردد همچنین در صورت عدم حضور یکی از طرفین قرارداد باید مشخصات هویتی وکیل یا نماینده قانونی وی در مبایعه نامه خودرو درج شود.

۲_ در مبایعه نامه خودرو باید اوصاف مبیع یا همان مشخصات خودرو آورده شود. این مشخصات شامل نام و تیپ خودرو، رنگ خودرو، سال ساخت خودرو، شماره شاسی و نیز شماره موتور خودرو و.. می‌باشد که اصولا مشخصات فوق در برگه سبز خودرو درج شده است.

۳_ ثمن قراردادی یا همان مبلغ خودرو نیز شرایط پرداخت آن از دیگر مواردی است که بایستی به نحو دقیق در مبایعه نامه خودرو قید شود. وکیل حقوقی همچنین بیان می‌کند اگر پرداخت به صورت نقدی است باید  مبلغ و زمان و نحوه پرداخت آورده شود و اگر قیمت خودرو قرار است به صورت غیر نقدی و با چند فقره چک پرداخت شود بایستی جزئیات هر کدام از چک ها که شامل مبلغ چک، تاریخ چک و شماره چک می‌باشد در مبایعه نامه خودرو بیان شود.

۴_ ضمانت اجرای قراردادی در مبایعه نامه خودرو از دیگر شرایط مهمی است که طرفین قرارداد بایستی به آن توجه نمایند از جمله قید خیار شرط، شرط فاسخ، وجه التزام و خسارات تاخیر تادیه می‌باشد لیکن از آنجایی که افراد عادی که از قوانین و مقررات اطلاع چندانی ندارند توصیه می‌گردد در هنگام تنظیم مبایعه نامه خودرو با یک وکیل حقوقی از موسسه حقوقی معتبر مشورت نمایید.

۵_ ثبت سند محضری خودرو نیز از شرایطی است که معمولا مورد توافق طرفین واقع می‌شود در این صورت، هزینه ثبت سند و نحوه تادیه آن باید در مبایعه نامه خودرو قید شود.

۶_ در مبایعه نامه خودرو باید به مالکیت خودرو و تصرف فروشنده اشاره شود. وکیل حقوقی می‌گوید زیرا گاهی ممکن است خودروی متعلق به شخص دیگری به نحو غیر قانونی به خریدار منتقل شود یا فروش خودرویی که در توقیف، رهن، مصادره و یا وثیقه است صورت گیرد در این حالت جرم فروش مال غیر رخ می‌دهد و در مواردی مانند خرید با سو‌ء نیت مبایعه نامه خودرو نیز باطل خواهد بود. در این موارد برای جلوگیری از تبعات قانونی استفاده از وکیل حقوقی متخصص امری ضروری به نظر می‌آید.

۷_ برای شناسایی یا تشخیص عیوب فنی یا غیر فنی خودرو، پیش از تنظیم مبایعه نامه حتما خودرو را به مراکز کارشناسی مورد اعتماد برده و مبایعه نامه خودرو را نیز طبق برگه گزارش کارشناسی تنظیم نمایید. وکیل حقوقی متخصص می‌گوید عدم شناسایی عیوب خودرو در هنگام نگارش مبایعه نامه خودرو باعث ایجاد خیار عیب برای خریدار شده و وی اختیار فسخ معامله را خواهد داشت.

۸_ در مبایعه نامه خودرو باید شرایط فسخ و انحلال قرارداد ذکر شود ممکن است تحت اقداماتی که توسط فروشنده یا حسب مورد خریدار صورت می‌پذیرد، طرف دیگر متحمل خساراتی گردد از قبیل مخفی نمودن عیوب خودرو، اختلاف قیمت فاحش مبلغ قرارداد با عرف منطقه‌ای، تاخیر در تادیه ثمن قرارداد و… وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر بیان می‌کند باید توجه داشت که عبارات و کلماتی که در متن مبایعه نامه خودرو درج می‌گردد بار معنایی خاصی را دارد و عدم استفاده درست از آن تبعاتی را به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال با اسقاط کافه خیارات ، تمامی اختیارات فسخی که به موجب قانون مقرر شده است از طرفین معامله سلب می‌گردد. در این صورت برای انحلال مبایعه نامه خودرو تنها می‌توان به شرط فسخ پیشبینی شده در قرارداد مراجعه نمود.

مبایعه نامه املاک

امروزه افراد نقل و انتقالات اموال غیر منقول خود را مانند ملک و زمین تحت مقرراتی که قوانین ملکی تعیین نموده است انجام می‌دهند. همانطور که در گذشته بیان کردیم مبایعه نامه املاک یک سند عادی است که در آن انتقال مالکیت عین در ازای پرداخت مبلغ آن مورد نظر طرفین مبایعه نامه املاک می‌باشد. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر می‌گوید قانون مدنی در خصوص چگونگی نقل و انتقال املاک و شرایط انتقال مالکیت در مبایعه نامه املاک مقرراتی تعیین نموده است. به عنوان مثال هویت طرفین قرارداد بایستی مشخص باشد در صورت عدم حضور یکی از طرفین مشخصات وکیل یا نماینده قانونی وی در مبایعه نامه املاک درج گردد. وکیل حقوقی متخصص می‌گوید معلوم بودن اوصاف ملک از دیگر موارد مهمی است که باید در مبایعه نامه املاک آورده شود ماده ۳۴۲ قانون مدنی مقرر می‌دارد: مقدار و جنس و وصف مبیع باید معلوم باشد. وکیل حقوقی بیان می‌کند طرفین مبایعه نامه املاک باید از اهلیت قانونی برخوردار باشند در این رابطه ماده ۳۴۵ قانون مدنی می‌گوید: هر یک از بایع (فروشنده) و مشتری (خریدار) بایستی علاوه بر اهلیت قانونی برای معامله، اهلیت برای تصرف در مبیع (ملک) یا ثمن (مبلغ قرارداد) را نیز داشته باشد.

از دیگر شرایطی که در مبایعه نامه املاک باید مورد توجه قرار گیرد این است که فروشنده قدرت بر تسلیم مبیع را داشته باشد به عنوان مثال اگر خانه‌ای در رهن بانک باشد یا وثیقه طلبی باشد، فروشنده قادر به تسلیم آن نبوده و مبایعه نامه املاک باطل خواهد بود. وکیل حقوقی متخصص بیان می‌کند مبایعه نامه املاک یک قرارداد لازم است بدین معنا که طرفین قرارداد پس از توافق اولیه، تنظیم مبایعه نامه املاک و امضای آن، تنها در صورتی می‌توانند از عمل به آن خودداری کنند که یکی از شرایط فسخ در مبایعه نامه املاک وجود داشته باشد یا اینکه خریدار و فروشنده ملک بر فسخ قرارداد راضی باشند. برای مشورت با وکیل حقوقی متخصص در زمینه دعاوی ملکی و ثبتی از طریق شماره های موجود در سایت موسسه حقوقی زعفری رحقی با ما در تماس باشید.

مبایعه نامه زمین

مبایعه نامه زمین یک قرارداد لازم و یک سند قانونی است که نقل و انتقال مالکیت زمین و دریافت بهای آن میان فروشنده و خریدار منظور است. وکیل حقوقی می‌گوید مبایعه نامه زمین ، موافقت نامه‌ای است که راجع به خرید و فروش زمین، بین طرفین قرارداد تنظیم می‌گردد. وکیل حقوقی بیان می‌کند مبایعه نامه زمین طبق مواد ۴۶ و ۴۷ قانون ثبت باید در دفاتر اسناد رسمی به ثبت برسد در غیر این ‌صورت سند عادی تلقی شده و از مزایای قانونی براساس مقرره ماده ۴۸ همین قانون برخوردار نخواهند شد. موسسه حقوقی زعفری رحقی با در اختیار داشتن بهترین وکیل حقوقی و وکیل پایه یک در دعاوی حقوقی و ثبتی، می‌تواند در این امر قبول وکالت و مشاوره حقوقی شما را همواره یاری رساند.

مجازات جعل مبایعه نامه

یکی از جرائمی که ممکن است در بستر استفاده از مبایعه نامه به وقوع بپیوندد، جعل امضاء یا اثر انگشت و یا سایر مفاد یک مبایعه نامه می‌باشد. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر بیان می‌کند از آنجایی که مبایعه نامه یک سند عادی است، جعل آن نیز مشمول مجازات جرم جعل در اسناد و نوشتجات عادی می‌شود. ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی اشاره می‌کند: هر کس در اسناد یا نوشته‌های غیر رسمی جعل یا تزویر کند یا با علم به جعل و تزویر آنها را مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران‌ خسارت وارده به حبس از شش ماه تا دو سال یا به 25.000.000 تا 100.000.000 ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. وکیل حقوقی همچنین بیان می‌کند اگر چنانچه در هنگام ثبت سند در دفاتر ثبت اسناد رسمی جرم جعل رخ دهد مطابق ماده ۱۰۰ قانون ثبت اسناد و املاک ، مرتکب به مجازاتی که برای جعل و تزویر اسناد رسمی مقرر است محکوم خواهد شد. با توجه به پیچیدگی‌های قانونی که در مبایعه نامه رسمی ، مبایعه نامه املاک و مبایعه نامه زمین و همچنین اقدامات قانونی لازم که در این مقاله به آن اشاره شد، توصیه اکید می‌شود تا قبل از هر اقدامی با وکیل حقوقی متخصص در یک موسسه حقوقی معتبر مشورت نمایید.

_{نویسنده: محمدصادق محمدی ارجمند، دانشجوی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد}

قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل حقوقی متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.

مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.