وکیل حقوقی در موسسه حقوقی زعفری رحقی می گوید سفته معمولاً در معاملات تجاری وبازرگانی مورد استفاده قرار میگیرد و سندی است که تعهدی در آن درج شده و صادرکننده آن باید وجه نوشته شده در این سند تجاری را پرداخت نماید. اگر می خواهید در مورد صدور سفته وقوانین مرتبط با آن اطلاعات بیشتری داشته باشید حتماً از راهنمایی و مشاوره وکیل حقوقی در موسسه حقوقی زعفری بهره ببرید.
ماده ۳۰۷ قانون تجارت به تعریف سفته می پردازد: فَتِه‌ی طلب( سفته) سندی است که به موجب آن امضا کننده تعهد میکند مبلغی در موعد معین یا عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین و یا به حواله کرد آن شخص کارسازی نماید.
ماده ۳۰۸ قانون تجارت به شرایط صدور سفته می پردازد: فَتِه ی طلب(سفته) علاوه بر امضا یا مهر باید دارای تاریخ و متضمن مراتب ذیل باشد: ۱- مبلغی که باید تادیه شود با تمام حروف ۲- گیرنده ی وجه ۳- تاریخ پرداخت
نحوه صدور سفته
در نحوه صدور سفته باید یکسری موارد رعایت شود تا سفته بعنوان سند تجاری محسوب شود. وکیل حقوقی پاکدشت در این خصوص میگوید اگر نکات صحیح در صدور سفته رعایت نشود سفته دیگر حکم یک سند تجاری را ندارد و تنها یک سند عادی یا مدنی به حساب می آید. در این صورت سفته مذکور دیگر مشمول مزایای اسناد تجاری نمی شود. ازجمله مزایای اسناد تجاری تامین خواسته بدون پرداخت خسارت احتمالی و مسئولیت تضامنی ظهرنویسان سند تجاری با صادرکننده می باشد.
شرایطی که باید در صدور سفته به آن توجه نمود عبارتند از:
۱- نوشتن مبلغ مشخص: مبلغ سفته باید با حروف نوشته شود تا مورد سوءاستفاده قرار نگیرد. نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که هر سفته دارای سقف می باشد مثلا سفته تا سقف صد میلیون ریال، این مبلغ نوشته شده سقف اعتبار آن را مشخص می کند. و مبلغی که از طرف صادرکننده درج میشود قطعاً باید برابر با سقف تعرفه یا کمتر از آن باشد. اما وجود سقف درنظر گرفته شده در سفته نباید باعث شود که صادرکننده سفته مبلغ موردنظر خود را برروی آن درج نکند.
۲- تاریخ صدور سفته: صادرکننده می بایست تاریخ صدورسفته را درج نماید درغیراینصورت سند ارزش تجاری خود را از دست خواهد داد. تاریخ صدور سفته باید شامل روز، ماه و سال باشد و بهتر است که با حروف نوشته شود.
۳- نوشتن نام گیرنده سفته: باید نام گیرنده وجه یا طلبکار، در سفته قید شود. بعبارتی دیگر نام گیرنده که بعنوان طلبکار تعهد موردنظر شناخته میشود باید درج شده باشد. و درصورتی که نام گیرنده سفته قید نشود سفته مذکور دروجه حامل محسوب میشود. برای امنیت بیشتر بهتراست حتماً نام گیرنده درسفته نوشته شود.
۴- تاریخ پرداخت سفته: مهمترین بخش سفته تاریخ پرداخت آن است. در صورتی که تاریخ پرداخت در سفته قید نشود، سفته در زمان حال قابل وصول می باشد. و شخص دارنده هر زمان می تواند برای دریافت مبلغ آن اقدام نماید. بنابراین بهتر است تاریخ پرداخت را هم به عدد وهم به حروف بنویسید.
۵- درج امضاء یا مهرصادرکننده سفته: درج مهر یا امضای صادرکننده سفته، به منزله تعهد وی به پرداخت وجه آن سند است و بدهکاربودن خود را تایید میکند.
واخواست سفته
وکیل حقوقی شریف آباد می گوید در صورتی که متعهد به پرداخت وجه سفته، در سررسید، از پرداخت وجه آن خودداری کند، دارنده سفته می بایست ظرف ۱۰روز از سررسید آن نسبت به واخواست سفته اقدام نماید درغیراینصورت سفته مذکور دیگر از مزایای سند تجاری برخوردار نیست اما وجه سفته بعنوان سندعادی قابل وصول است.
سفته ضمانت یا حسن انجام کار
برخی از کارفرمایان برای سهولت در کارخود و همچنین زمانی که احساس میکنند کارگر یا نیروی استخدام شده به تعهدات خویش عمل نمی کند، از کارکنان خود اقدام به دریافت سفته حسن انجام کار یا ضمانت می نمایند. البته این کار منعی از لحاظ قانونی ندارد ولی می بایست جهت پرکردن چنین سفته هایی نکاتی را مورد توجه قرار دهید تا دچار مشکلاتی در آینده نشوید و چه بهتر که با یک وکیل حقوقی در این خصوص مشورت نمایید. این نکات شامل موارد زیر است:
۱- در متن سفته به صورت صریح اشاره کنید که سفته مذکور به منظور حسن انجام کار داده شده است.
۲- در زمان اخذ سفته توسط کارفرما، در قسمت مربوط به تاریخ، نباید تاریخی را درج نمایید و به جای تاریخ پرداخت باید عبارت سفته بابت حسن انجام کار یا شماره قرارداد، به همراه تاریخ قرارداد خود را ذکر نمایید. چون با درج تاریخ متعهد به پرداخت آن در تاریخی مشخص خواهید شد.
۳- در قرارداد استخدامی خود حتماً شماره سفته را قید و مشخصات کامل آن را ذکر نمایید.
۴- بعد از پرکردن سفته بابت حسن انجام کار یا ضمانت و قبل از ارائه آن به کارفرما، حتماً یک کپی از سفته مربوط گرفته و تا پایان قرارداد استخدامی خویش نزد خود نگه دارید.
۵- در هنگام پرکردن سفته تضمین حسن انجام کار حتماً نام کارفرمای خود را قید کنید. هیچ وقت سفته ای را که بابت ضمانت حسن انجام کار، تحویل شخصی می دهید در وجه حامل نباشد.
۶- با کارفرمای خود وارد گفتگو شوید و درقرارداد استخدامی خود مشخص نمایید که در چه شرایطی کارفرما میتواند سفته شما را به اجرا بگذارد و مبلغ آن را مطالبه نماید.
۷- زمانی که قرارداد استخدامی شما به مرحله قطعیت و نهایی شدن رسیده، سفته را طبق شرایطی که توضیح داده شد ارئه دهید.
۸- رسید سفته را حتماً از کارفرما دریافت نمایید چون رسید سفته برگه ای است که از سوی کارفرما به شما ارائه می گردد و در آن قید میشود که شما این سفته را به چه منظوری ارائه داده اید. ضمن اینکه بهتر است دیگر مشخصات سفته در آن رسید درج گردد.
برای صدور سفته تضمین یا حسن انجام کار میتوانید از راهنمایی وکیل حقوقی در موسسه حقوقی زعفری، بهره مند شوید.
شکایت بابت سفته ضمانت یا حسن انجام کار
سفته حسن انجام کار صرفاً جهت ضمانت حسن انجام کار ارائه داده میشود و قابلیت وصول ندارد البته درصورتیکه نکات پیش گفته شده، در زمان پرکردن سفته رعایت شود. در غیر اینصورت چون سفته بعنوان یک سند پرداخت محسوب میشود دارنده آن میتواند نسبت به اجراگذاشتن آن اقدام نماید و کارگر را با مشکلاتی مواجه نماید. نکته ای که باید به آن توجه داشت این است که در اینجا کارگر باید ضمانتی بودن سفته بابت حسن انجام کار را اثبات نماید. راه هایی جهت اثبات این موضوع وجود دارد مبنی بر اینکه سفته اخد شده از کارگربا مبلغ معین، بابت حسن انجام کار بوده نه مورد دیگری که کارفرما ادعای طلب آن را از کارگر می نماید. یکی از راه های اثبات این موضوع، شهودی میباشند که در زمان ارائه سفته وجود دارند.
وکیل حقوقی در این خصوص میگوید در صورتی که کارفرما اقدام به وصول وجه این سفته نماید طبق قانون ۲راهکار برای کارگر در نظر گرفته شده است ۱- در همان دادگاه حقوقی که کارفرما اقدام به وصول وجه سفته می نماید دعوای تقابل مبنی بر استرداد لاشه سفته را مطرح نماید. ۲- شکایت خیانت در امانت را در دادگاه کیفری مطرح و این موضوع را اثبات نمایید که سفته ارائه شده بابت حسن انجام کار بوده و به صورت امانت در دست کارفرما قرار گرفته و ایشان اقدام به دریافت مطالبه وجه آن نموده است. که در اینجا دادگاه به این موضوع رسیدگی و در صورت وجود شرایط قانونی ایشان را به جرم خیانت در امانت محکوم می نماید. مجازات خیانت در امانت با توجه به قانون کاهش حبس مجازات تعزیری ۶ تا ۱۸ ماه حبس، و از جمله جرایم قابل گذشت به حساب می آید. البته این موارد در جایی است که تقصیری از جانب کارگر سر نزده باشد زیرا در غیراینصورت، کارفرما با ارائه مدارک و مستندات میتواند نسبت به مطالبه وجه سفته با توجه به خساراتی که به وی وارد شده است اقدام نماید.
وکیل حقوقی شریف آباد در پایان میگوید اگر بعد از اتمام قرارداد کار، کارفرما سفته ضمانت یا حسن انجام کار را به کارگر مسترد نکند، بهتر است ابتدا نسبت به تکمیل اظهارنامه و دادن مهلتی چند روزه خطاب به کارفرما، اقدام و در غیراینصورت دادخواست استرداد سفته را به طرفیت کارفرما مطرح نمایید.
نویسنده: مجتبی اسکندری، کارشناس ارشد حقوق خصوصی، وکیل دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
