🔹 بصورت کلی، در حال حاضر سه روش حقوقی و یک راه کیفری برای وصول وجه چک پیش بینی شده است.
🔹 از نظر کیفری، اگر چک وعده دار نباشد، یعنی تاریخ صدور چک با تاریخ سررسید یکسان و به قول معروف چک روز باشد به شرط اینکه بابت امانت ویا تضمین نباشد یا اینکه مشروط نگردیده باشد، امکان شکایت وجود دارد. در این زمینه با توجه به اینکه اصولاً اشخاص تاریخ صدور چک را درج نمی کنند، با درخواست مشتکی عنه (صادرکنند چک) موضوع به کارشناس تشخیص اصالت خط ارجاع میشود و مطابق نظریه کارشناسی وعده دار بودن یا نبودن چک مشخص میشود. به همین علت شدیداً توصیه میشود در زمان صدور چک، تاریخ صدور را ذیل امضاء ثبت کنید.
🔹 همچنین، از نظر حقوقی سه روش وجود دارد. مراجعه به ادارات اجرای ثبت و درخواست صدور اجرائیه ثبتی نسبت به چک پرداخت نشده جزء این سه روش می باشد. اما به علت اینکه در حال حاضر نسبت به چک های صیادی و گواهی های عدم پرداخت که دارای کد رهگیری هستند، می توان مستقیماً از دادگاه تقاضای صدور اجرائیه نمود، روش ثبتی اکثر مواقع دیگر کاربردی ندارد.
🔹 مزیت اجرائیه دادگاه نسبت به اجرائیه ثبتی، امکان اعمال مواد قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، بخصوص امکان جلب صادرکننده چک می باشد. آخرین روش که قاعده کلی است، طرح دعوای حقوقی مطالبه وجه است. چک هایی که مشمول مقررات صدور اجرائیه دادگاه نیستند، یا چک های جدید که در سامانه ثبت ویا تایید نگردیده اند را به این علت که سند مدنی محسوب میشوند به ناچار باید از این طریق اقدام شوند. در این روش، بایستی هزینه دادرسی متناسب با مبلغ چک پرداخت شود و با طی فرآیند دادرسی مُنجر به صدور حکم قطعی گردد. پس از صدور حکم قطعیت، امکان تقاضای صدور اجرائیه و تشکیل پرونده اجرایی در دادگاه وجود دارد. پس تفاوت این روش، با روش دوم در زمان و سرعت اقدام و هزینه بالای آن است.
