در این مقاله قصد داریم به چگونگی ابطال سند رهنی بانک بپردازیم. قبل از اینکه به چگونگی ابطال سند رهنی بانک بپردازیم توضیحات مختصری در مورد عقد رهن داشته باشیم.
عقد رهن
وکیل تهران طبق قانون عقد رهن را اینگونه تعریف می‌کند: «مالی از اموال بدهکار یا ثالث (رهن مستعار) برای دِین در گرو (وثیقه) طلبکار قرار می‌گیرد».
وکیل شهرری اضافه می‌کند: طبق تعریف بالا از عقد رهن برای طلبکار ایجاد حق اولویت ایجاد می‌شود یعنی حقوق مرتهن بر دیگر طلبکاران مقدم است البته اگر مال مرهونه کمتر از طلب باشد مرتهن نسبت به دیگران نسبت به نقیصه اولویت ندارد.
وکیل اسلامشهر تذکر می‌دهد که رهن در عرف معاملات با رهن حقوقی کاملاً دارای تفاوت است در عقد اجاره مبلغی که مستأجر به موجر تحت عنوان قرض‌الحسنه می‌دهد تا در پایان اجاره آن مبلغ برگردانده شود در عرف به این مبلغ رهن می‌گویند که رهن در حقوق کاملاً تفاوت دارد.
موسسه حقوقی محمود زعفری رحقی با ایجاد شبکه‌ای از بهترین وکلای حرفه‌ای در سراسر کشور آمادگی دارد نسبت به ارائه مشاوره حضوری، غیرحضوری و آنلاین و نیز قبول وکالت در خصوص تمامی دعاوی حقوقی و کیفری و از جمله ابطال سند رهنی بانک اقدام نماید.
اوصاف عقد رهن
وکیل شهریار اوصاف عقد رهن را اینگونه برمی‌شمرد:
1 ـ عقدی لازم البته از جانت مرتهن یا همون رهن گیرنده جایز
2 ـ مجانی بلاعوض
3 ـ عقدی عینی است یعنی باید قبض اقباض صورد گیرد معیار قبض عرفی است ک البته همیشه قبض ب معنای تصرف مادی نیست رهن اموال غیر منقول همین که رهنی بودن در دفتر اسناد ثبت شود عرفاً قبض حاصل شده
4 ـ ید مرتهن امانی است وتا زمانی ک مرتکب تعدی تفریط نشود ید امانی است
5 ـ عقد رهن عقدی عینی وتبعی است پس با انجام تعهد یا ابراء توسط طلبکار عقد رهن منفسخ می‌شود
طرفین عقد رهن
1 ـ راهن (بدهکار)
2ـ مرتهن (طلبکار)
در عقد رهن اهلیت لازم است البته اهلیت راهن، در خصوص اهلیت مرتهن فقط صغیر ممیز و سفیه که آن هم فقط قبول، و در مورد قبض اقباض باید توسط ولی و یا قیم صورت گیرد.
وکیل رودهن اشاره می‌کند که فوت یا محجور شدن یکی از طرفین بعد از عقد خللی به عقد وارد نمی‌کند اما زمانی که قبض انجام نشده و یکی از طرفین محجور یا فوت کند عقدی منعقد نشده باشد.
در مورد سفیه شدن راهن قبل از قبض توجه داشته باشید که فقط راهن گفته نه مرتهن قیم می‌تواند قبض اقباض کند.
دیون موضوع رهن
وکیل قرچک می‌گوید دیون موضوع رهن را براساس قانون موارد زیر است:
1 ـ برای تعهدات مالی است ک می‌تواند انجام عمل، خوداری از عمل، یا دادن مال باشد
2 ـ موضوع دین لازم نیست پول باشد می‌تواند طلا، نقره، گندم، و …
3 ـ برای دیون معلق (هنوز ایجاد نشده سبب موجود است) موجل (عقد ایجاد شده موعد پرداخت ان اینده هست) خیاری (دیونی ک در معرض فسخ وزوال اند) می‌توان رهن سپرد
4 ـ دینی که برای ان رهن می‌دهیم می‌تواند عین معین، کلی درمعین، کلی فی الذمه باشد اما طبق نص قانون خود موضوع عقد رهن باید عین معین (یک مال مشخص ومعین) باشد
5 ـ قابل نقل انتقال باشد (اموال عمومی واموال موقوفه قابل نقل انتقال نیستند) ک از شرایط عمومی صحت عقود است
6 ـ قابل تسلیم باشد.
7 ـ در مورد رهن پول اینکه پول می‌شود به عنوان مال مرهونه استفاده شود اگر پول به عنوان عین معین با (شماره سریال‌های مشخص) یا کلی در معین مورد اراده طرفین توافق قرار گیرد امکان‌پذیر است همچنین طبق ماده 791ق.م اگر شخصی مال مرهونه قیمی را تلف کند باید قیمت آن مال داده شود که در این صورت پول به عنوان مال مرهونه امکان پذیر است
خودداری از انجام شرط سپرده رهن
1 ـ مال مشخص و معین باشد باید الزام راهن را بخواهد در صورت خودداری راهن دادگاه سند رهنی تنظیم می‌کند و در صورتی که این عمل مفید نباشد و یا مال تلف شده باشد مشروط علیه می‌تواند قرارداد را فسخ کند
2 ـ مشخص و معین نباشد و به صورت مطلق باشد در صورت خودداری راهن مرتهن می‌تواند مستقیماً فسخ کن
راه‌های گرفتن طلب از مال مرهونه توسط مرتهن
1 ـ رهن همراه با وکالت فروش طبق، طبق ماده ۳۴ قانون ثبت اگر وکالت در ضمن عقد باشد مرتهن نمی‌تواند آن وکالت را اعمال کند برای فروش باید به حاکم رجوع کند اما اگر وکالت به عنوان یک عقد مستقل و بعد از عقد رهن باشد می‌تواند آن را اعمال کند و نیاز به رجوع به حاکم ندارد
2 ـ رهن همراه باشد با شرط عدم فروش، که این شرط باطل و مبطل عقد است طبق ماده ۷۷۸ ق م زیرا این شرط خلاف ذات مقتضای عقد است
3 ـ رهن همراه با شرط تملیک قهری، که این شرط باطل و مبتل عقد است و عقد رهن نیست بلکه نوعی تبدیل تعهد معلق است
نکته: مرتهن حق وثیقه‌ای دارد و مالک منافع نیست مگر شرط خلاف شده باشد.
می‌توانید سوالات خود را در تمامی زمینه‌های حقوقی و کیفری و از جمله ابطال سند رهنی بانک از طریق راه‌های ارتباطی اعلام شده در بخش تماس با ما برای ما ارسال و پاسخ خود را دریافت کنید.
موارد زوال رهن
وکیل لواسان موارد زوال رهن را اینگونه توضیح می‌دهد:
1 ـ فسخ توسط مرتهن؛
2 ـ مقید به زمان باشد بعد از انقضا منحل می‌شود.
3 ـ شرط خیار در شده باشد.
4 ـ مدیون بری الذمه شده باشد.
5 ـ مالکیت به خود مرتهن منتقل شده باشد.
ابطال سند رهنی بانک
سند رسمی سندی است که در دفاتر اسناد رسمی ثبت و تنظیم می‌شود بانک‌ها در قبال تسهیلاتی که به افراد می‌دهند مالی از شخص را به‌عنوان سند رهنی از شخص می‌گیرند تا درصورتی‌که شخص نتواند تسهیلات گرفته را در زمان مقرر پرداخت کنند بانک بتواند از مال مورد رهن طلب خود را وصول کند، در مواردی عقد رهن باطل است شخص می‌تواند دادخواست ابطال سند رهنی بانک مطرح کند.
برخی از موارد ابطال سند رهنی بانک
برخی از موارد ابطال سند را وکیل قم براساس قانون بدین شرح اعلام می‌کند
1 ـ رعایت نکردن شرایط عمومی صحت قرارداد، مثال همانطور ک در متن بالا اشاره شد
2 ـ اهلیت راهن، در صورتی که راهن اهلیت نداشته باشد از شرایط بطلان است و شخص می‌توانددعوی بطلان سند رهنی بانک مطرح کند
3 ـ قابل نقل انتقال باشد پس اموال عمومی و اموال موقوفه قابلیت انتقال ندارند از شرایط بطلان عقد محسوب می‌شود ومی توان طرح دعوای بطلان سند رهنی بانک مطرح کرد
4 ـ معین و مشخص نبودن مال در هنگام انعقاد قرارداد از موارد طرح دعوای بطلان سند رهنی بانک می‌تواند باشد
5 ـ قبض اقباض، منظور از قبض اقباض، قبض عرفی که در متن بالا اشاره شد منظور از قبض عرفی ثبت در ثبت دفتر اسناد رسمی است در صورتی که ثبت صورت نگیرد از موارد بطلان سند رهنی بانک است
6 ـ مال مورد رهن باید عین معین باشد، دین و مال کلی فی الزمه نمی‌تواند مورد رهن قرار گیرد اگر مالی غیر از مال عین معین مورد رهن قرار گیرد می‌تواند از موارد بطلان سند رهنی بانک باشد
7 ـ دومین موردی که می‌تواند از موارد ابطال سند رهنی بانک باشد و در متن بالا اشاره به آن شد شروطی که باطل و مبطل عقد باشند، مانند
8 ـ شرط عدم فروش، این شرط هم باطل و هم مبطل عقد است زیرا خلاف مقتضای عقد رهن است طبق ماده ۷۷۸ قانون مدنی می‌تواند از موارد بطلان سند رهنی بانک باشد
9 ـ شرط تملیک قهری، که این شرط هم باطل و مبطل عقد است و از موارد بطلان سند رهنی بانک است
10 ـ از دیگر مواردی که باعث بطلان سند رهنی بانک است اینکه شخص راهن ملک دیگری را به جای ملک خود معرفی کند
نکته: شخصی که ملکی را با سند عادی فروخته خریدار نمی‌تواند طرح دعوای ابطال سند رهنی بانک مطرح کند و خریدار اول باید در دادگاه دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی مطرح کند.
مؤسسه حقوقی زعفری رحقی متشکل از کادری متخصص در تمام زمینه‌های حقوقی ، کیفری ،ثبتی ،ملکی، خانواده و ابطال سند رهنی بانک می‌تواند در تمام مراجع قضایی همراه و همیار شما باشد.
نکات مهم
1 ـ طرح دعوی بطلان سند رهنی بانک مالی است اهمیت این نکته به جهت هزینه دادرسی است.
2 ـ دادگاه صالح برای طرح دعوی بطلان سند رهنی بانک در موارد مال غیرمنقول دادگاهی است که مال غیر منقول در آن وجود دارد.
3 ـ موارد فسخ انفساخ و فک رن با طرح دعوی بطلان سند رهنی بانک تفاوت دارد.
نویسنده: مجید اصغرپی، کارشناس حقوق، وکیل دادگستری
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل حقوقی متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
