افراد همواره در زندگی اعمالی انجام می دهند که در قانون تحت عنوان معامله و قرارداد شناخته شده است. در حقیقت هنگامی که دو نفر توافق می کنند که عمل حقوقی را انجام دهند یا تعهد به انجام کاری می کنند سعی در انعقاد معامله دارند. در این مقاله به برسی مفهوم معامله ، ارکان معامله و نیز انواع معامله خواهیم پرداخت.
معامله چیست ؟
معامله در لغت به معنای داد و ستد، ابتیاع، مبادله و در اصطلاح حقوقی به معنای خرید و فروش است. وکیل حقوقی اسلامشهر می‌گوید ماده ۱۸۳ قانون مدنی در تعریف معامله بیان می‌دارد: عقد عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر، تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آن‌ها باشد. وکیل پاکدشت ادامه می‌دهد به دیگر بیان هرگاه به وجود آمدن یک اثر حقوقی مانند خرید و فروش (بیع)، اجاره و.. مستلزم تراضی و تلاقی دو اراده باشد، عقد یا معامله تحقق می‌یابد. وکیل ملکی شهریار بیان می‌کند با تعریف مزبور ماهیتی همانند وصیت تملیکی و.. که قبول قابل در آن ضروری نیست از شمول و تعریف معامله خارج می‌گردد. وکیل مهاجرت ورامین همچنین می‌گوید برای مشورت با وکیل حقوقی متخصص در زمینه نحوه انعقاد معامله و قوانین مربوط به آن از طریق شماره های موجود در سایت موسسه حقوقی زعفری رحقی با ما در تماس باشید.
ارکان معامله
در هر معامله ارکانی وجود دارد که بی توجهی به آن گاه سبب بطلان یک معامله میشود از این رو در ادامه به تشریح ارکان یک معامله می‌پردازیم.
طرفین معامله: مشخص بودن طرفین معامله از اهمیت بسزایی برخوردار است، چراکه سبب ایجاد حق و تکلیف می‌باشد. وکیل خاورشهر همچنین می‌گوید طرفین معامله می‌توانند دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی باشند.
موضوع معامله: اعم است از انجام دادن یک کار مانند تعهد به ساخت آپارتمان و یا خودداری از انجام کار مانند تعهد به عدم انتقال عین مستاجره باشد.
رابطه حقوقی: رابطه‌ای که به موجب آن متعهدله می‌تواند الزام متعهد را به ایفاء تعهد خود، درخواست کند. وکیل طلاق بومهن بیان می‌کند در حقیقت این رابطه، رابطه‌ای است که از ضمانت اجرا برخوردار است و طلبکار به واسطه تسلطی که به اموال بدهکار پیدا می‌کند، می‌تواند با استفاده از دارایی او، وسایل اجرای تعهد را فراهم نماید.
با توجه به پیچیدگی های خاصی که در مقررات مربوط به معامله وجود دارد توصیه میشود از یک وکیل حقوقی متخصص در یک موسسه حقوقی معتبر مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
معامله صوری
اصولا هر شخصی که اهلیت داشته باشد می‌تواند در اموال خود آزادانه تصرف کند و آن را از طریق معامله به دیگران انتقال دهد. وکیل کیفری دماوند اشاره می‌کند معاملات شخص نسبت به اموال خود اصولا صحیح و نافذ است. وکیل رودهن همچنین می‌گوید لیکن ممکن است شخص در معامله‌ای که انجام می‌دهد، انگیزه زیان رساندن به بستانکاران و فرار از دین را داشته باشد.
اموال بدهکار وثیقه کلی دیون او می‌باشد و بستانکار روی این اموال حساب می‌کند. وکیل پیشوا بیان می‌کند پس نباید اجازه داد که بدهکار با خارج نمودن اموال از دارایی خود و انتقال آن به دیگری به حقوق بستانکار تجاوز نماید. وکیل حقوقی از یک موسسه حقوقی معتبر همچنین می‌گوید معامله به انگیزه فرار از دین ممکن است صوری، یعنی بدون قصد انشاء باشد که بی شک به علت فقدان قصد باطل است؛ زیرا قصد انشاء از ارکان اساسی معامله، بلکه مهمترین رکن آن به شمار می‌رود و معامله‌ای که در آن قصد انشاء نباشد اعم از اینکه به انگیزه فرار از دین واقع شده باشد یا خیر، باطل و کان لم یکن می‌باشد.
اگر چنانچه برای آگاهی بیشتر در خصوص معامله صوری نیاز به وکیل حقوقی آگاه و با تجربه دارید می توانید از وکیل حقوقی در موسسه حقوقی زعفری رحقی کمک بگیرید.
تفاوت معامله به قصد فرار از دین و معامله صوری
باید دانست که معامله به قصد فرار از دین با معامله صوری کاملا متفاوت است. وکیل در قیامدشت اشاره می‌کند در معامله به قصد فرار از دین، معامله کننده مدیون، قصد انشای معامله را دارد منتها از آن جهت معامله می‌کند تا اموال خود را از دسترس بستانکاران خارج نماید. وکیل شهریار همچنین ادامه می‌دهد لیکن در معامله صوری اصولا قصد انشای معامله وجود ندارد، بلکه صرفا صورتی از معامله ارائه میشود. پس در این نوع معامله، در حقیقت هیچگونه معامله‌ای تحقق نمی‌یابد. وکیل ملکی ورامین می‌گوید ماده ۲۱۸ قانون مدنی نیز در این زمینه اشاره می‌کند: هر گاه معلوم شود که معامله با قصد فرار از دین به طور صوری انجام شده آن معامله باطل است. بدین ترتیب معامله صوری برخلاف معامله به قصد فرار از دین باطل خواهد بود.
معامله فضولی
هرگاه کسی نسبت به مال دیگری، بدون نمایندگی از طرف وی معامله‌ای انجام دهد، اعم از اینکه معامله را به نام خود انجام دهد یا به نام مالک یا صاحب حق، این معامله را فضولی و معامله کننده را فضول یا معامل فضولی و طرف دیگر قرارداد را که برای خود معامله کرده است اصیل می‌گویند. بهترین وکیل پاکدشت بیان می‌کند مطابق ماده ۲۴۷ قانون مدنی، معامله به مال دیگری، جز به عنوان ولایت یا وصایت یا وکالت صحیح نیست ولو اینکه صاحب مال باطنا راضی باشد. وکیل ملکی پیشوا ادامه می‌دهد ولی اگر مالک یا قائم مقام او پس از وقوع معامله آن را اجازه نمود، در این صورت معامله صحیح و نافذ میشود.
معامله فضولی ممکن است تملیکی یا عهدی باشد. وکیل خوب رودهن می‌گوید معامله فضولی تملیکی مانند آنکه شخصی، مال دیگری را بدون اجازه مالک به دیگری بفروشد. معامله فضولی عهدی مانند آنکه شخصی به حساب شخص دیگر متعهد شود که کاری را برای طرف دیگر معامله انجام دهد.
معامله فضولی براساس قانون، غیر نافذ است و تا هنگامی که مالک آن را اجازه (تنفیذ) نکرده هیچ اثر حقوقی ندارد و با اجازه مالک، قرارداد کامل و آثار حقوقی از روز انعقاد بر آن بار میشود. وکیل حقوقی بومهن اشاره می‌کند ماده ۲۴۸ قانون مدنی نیز اشعار می‌دارد: اجازه مالک نسبت به معامله فضولی حاصل میشود به لفظ یا فعلی که دلالت بر امضاء معامله نماید. بهترین وکیل شهریار می‌گوید به عنوان مثال ممکن است مالک بگوید عقد را امضاء کردم یا معامله را تایید می‌کنم، یا در خانه‌ای که به موجب معامله فضولی برای او خریده شده است بنشیند، یا آن را اجازه دهد. وکیل ملکی دماوند بیان می‌کند در این موارد، لفظ یا عمل مالک حاکی از تنفیذ معامله است و سکوت مالک، ولو اینکه در محل معامله حضور داشته باشد، اجازه محسوب نمی‌شود. وکیل در خاورشهر می‌گوید به دیگر سخن، برخلاف جمله معروف (سکوت علامت رضاست)، در معامله فضولی سکوت مالک علامت رضا تلقی نمی‌شود؛ چه ممکن است سکوت ناشی از ترس یا احترام باشد، نه رضای باطنی به انجام معامله یا به عبارت دیگر سکوت اعم از رضاست. لذا قانونگذار لفظ یا فعلی را که دلالت بر تنفیذ معامله نماید لازم دانسته است.
اگر چنانچه در خصوص معامله فضولی و مقررات مربوط به آن سوال یا ابهامی دارید می‌توانید از وکیل حقوقی متخصص در موسسه حقوقی زعفری رحقی مشاوره حقوقی دریافت نمایید.
معامله معارض
منظور از معامله معارض یعنی اینکه مال مورد معامله با کسی، مجددا با شخص ثالث معامله شود به نحوی که اجتماع حقوق دو متعامل ممکن نباشد. وکیل حقوقی در موسسه حقوقی زعفری رحقی بیان می‌کند در حقیقت معامله معارض یکی از جرائم موضوع ثبت اسناد و املاک است. وکیل ملکی اسلامشهر می‌گوید به عبارت ساده تر این جرم زمانی تحقق می‌یابد که ملک یا مالی از طرف مالک، بیش از یک مرتبه مورد معامله قرار گرفته باشد و مالک آن مال را به بیشتر از یک نفر بفروشد. وکیل خوب پاکدشت همچنین ادامه می‌دهد بایستی به این نکته نیز توجه شود که اساسا معامله معارض با اسناد مالکیت معارض موضوع بند ۵ ماده ۲۵ قانون ثبت اسناد و املاک و آیین نامه اجرایی رسیدگی اسناد مالکیت معارض متفاوت می‌باشد چراکه بخش اخیر مربوط به بی‌دقتی یا اشتباه برخی از کارمندان در عملیات ثبتی می‌باشد که در این صورت مالک سند باید اقدام لازم را در جهت اصلاح سند مالکیت انجام دهد.
نتیجه گیری
در طول زندگی افراد همواره اعمالی انجام می‌دهند که از آن تحت عنوان معامله یاد میشود. بهترین وکیل ورامین می‌گوید انعقاد یک معامله ارکان و شرایطی دارد که توجه به آن موجب جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات احتمالی در یک معامله می‌گردد. وکیل مهاجرت پاکدشت بیان می‌کند مطابق ماده ۱۸۳ قانون مدنی معامله عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر، تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آن‌ها باشد. وکیل طلاق شهریار اشاره می‌کند اصولا هر شخصی که اهلیت داشته باشد اختیار تصرف آزادانه در اموال خود را دارد و می‌تواند آن را از طریق معامله به دیگری انتقال دهد. مصادیقی از انواع معامله در قوانین موضوعه انعکاس یافته است که تا حدی در این مقاله آن را مورد برسی قرار دادیم.
برای کسب اطلاعات حقوقی بیشتر در خصوص مقررات مربوط به معامله و ارائه وکالت در کلیه دعاوی حقوقی، با استفاده از شماره های موجود در سایت موسسه حقوقی زعفری رحقی می‌توانید از خدمات تخصصی وکیل حقوقی بهره‌مند گردید.
نویسنده: محمدصادق محمدی ارجمند، دانشجوی حقوق دانشگاه فردوسی مشهد
قبل از ورود به هر دعوای حقوقی حتما با وکیل حقوقی متخصص مشورت کنید و بدون ارزیابی ادله و مدارک وارد دعوا نشوید. موضوعات حقوقی بسیار تخصصی و پیچیده است و یک اشتباه کوچک می تواند خسارت های زیادی را متوجه شما کند.
مؤسسه حقوقی زعفری متشکل از مجموعه ای از وکلای حرفه ای دادگستری آماده ارائه مشاوره بیشتر درباره این موضوع به شما است.
